Centra zdrowia 75 plus — nowy sposób na demograficzne tsunami

Centra zdrowia 75 plus mają być prawną i systemową zmianą w opiece nad osobami, które przekroczyły 75. rok życia. Koncepcja stworzona przez ekspertów Narodowej Rady Rozwoju zakłada, że powstanie sieć oddziałów geriatrycznych oraz centrów zdrowia, które obejmą opieką seniorów w całej Polsce.

Koncepcja centrów zdrowia 75 plus jest efektem kilkumiesięcznej pracy grupy ekspertów związanych z Narodową Radą Rozwoju oraz Ministerstwem Zdrowia, m.in. prof. dr hab. n. med. Ewy Marcinowskiej-Suchowierskiej oraz lek. Marka Balickiego. Ma powstać sieć oddziałów geriatrycznych (jeden oddział na 300-350 tys. mieszkańców) oraz centrów zdrowia 75 plus, koordynujących opiekę nad seniorem na szczeblu powiatowym.

„Mam nadzieję, że w styczniu 2020 r. pojawi się projekt ustawy w sprawie Centrum Zdrowia 75 plus” — zapowiedział Paweł Mucha, wiceszef Kancelarii Prezydenta, podczas konferencji prasowej poświęconej prezentacji nowej koncepcji. Uchwalenie ustawy w pierwszej połowie 2020 r. to jedynie początek działań. Sieć około 100 oddziałów geriatrycznych planowo powstanie już w 2021 r. W latach 2021-2023 etapowo działanie rozpoczną centra zdrowia 75 plus. Twórcy koncepcji chcieliby, aby docelowo powstało ich ponad 300.

Szczegóły nowego planu dla geriatrii

Twórcy koncepcji podkreślają, że jej celem jest nie tylko zapewnienie seniorom kompleksowej, skoordynowanej opieki zdrowotnej, lecz przede wszystkim podniesienie jakości ich życia i odciążenie rodzin. Marek Balicki wskazał, że centra zdrowia mają również opóźnić moment, w którym starsi pacjenci zostaną objęci opieką w formie instytucjonalnej, co prowadzi do utraty niezależności i często do niepełnosprawności.

Nowy plan dla geriatrii ma mieć dwa instytucjonalne filary: sieć oddziałów geriatrycznych (OG) oraz sieć centrów zdrowia 75 plus. W sumie ma powstać około 300 takich podmiotów. Będą one odpowiedzialne za koordynację całości procesu opieki nad seniorem, a zarazem będą jednostką prowadzącą opiekę dzienną, ambulatoryjną i domową. Jedno centrum zdrowia 75 plus przypadnie na 100-120 tys. mieszkańców. Marek Balicki podkreśla, że centra są nie tylko odpowiedzią na wyzwania demograficzne, lecz także realizacją zawartego w Konstytucji RP obowiązku szczególnej opieki nad osobami starszymi.

Więcej oddziałów geriatrycznych

„Obowiązek nałożony na władze publiczne wobec osób w wieku podeszłym może być realizowany albo poprzez inne zasady korzystania ze świadczeń, czego przykładem są bezpłatne leki 75 plus, albo poprzez szczególne formy organizacyjne, właśnie takie jak centra zdrowia 75 plus” — mówi ekspert Ministerstwa Zdrowia.

Oddziały geriatryczne zostaną utworzone decyzją wojewody, zatwierdzoną przez resort zdrowia i wydaną na podstawie danych przekazanych przez właściwe instytucje. Powstaną one w szpitalach ogólnopolskich oraz w placówkach I i II stopnia zabezpieczenia szpitalnego. Tam, gdzie nie zostaną powołane OG, według nowej koncepcji zaczną działać geriatryczne zespoły konsultacyjne. Każdy OG podejmie współpracę z maksymalnie czterema centrami zdrowia 75 plus, dla których będzie stanowił wsparcie merytoryczne i kadrowe.

Nowe podmioty będą współpracowały z oddziałami geriatrycznymi, instytucjami pomocy społecznej, organizacjami pozarządowymi oraz środowiskiem rodzinnym seniora.

Oddziały geriatryczne będą odrębnie finansowane ze środków Narodowego Funduszu Zdrowia. Roczne koszty funkcjonowania centrów zdrowia 75 plus oszacowano na około 1,5 mld zł. Pieniądze na ich działanie mają pochodzić z budżetu państwa lub budżetu NFZ.

Czytaj więcej

Emilia Grzela