Polska blokuje europejskie dążenia do neutralności klimatycznej - kolejna stracona szansa dla świata

Wczoraj, w wyniku sprzeciwu Polski, Węgier, Czech i Estonii, Rada Europejska nie przyjęła jednoznacznego celu dojścia przez Unię Europejską do zeroemisyjnej gospodarki w 2050 roku. W kontekście rosnącego zagrożenia zmianą klimatu, pełnienia przez Polskę funkcji Prezydencji Konwencji Klimatycznej i masowych nacisków społecznych,  zablokowanie porozumienia jest kuriozalne i szkodliwe dla naszego zdrowia, bezpieczeństwa i dobrobytu. Brak tego celu znacznie osłabia mandat Unii Europejskiej w globalnej polityce klimatycznej podczas specjalnego szczytu Sekretarza Generalnego ONZ 23 września 2019 roku.

W konkluzjach Rady Europejskiej, wypracowanych 20 czerwca, zabrakło wpisania celu dojścia przez Unię Europejską do zeroemisyjnej gospodarki w 2050 roku. Stało się to przy sprzeciwie rządów Polski, Węgier, Czech i Estonii. Cel ten jest ważnym i koniecznym wkładem w powstrzymanie kryzysu klimatycznego. W przyjętej wersji znalazł się jedynie miękki zapis dot. „polityki neutralności klimatycznej UE spójnej z celami Porozumienia Paryskiego”. W przypisie zaznaczono jednak, że za celem neutralności klimatycznej do 2050 opowiedziała się znaczna większość Państw Członkowskich UE.

„Skandalem jest brak Polski w grupie członków EU popierających dążenie do zeroemisyjnej gospodarki – mówi Tobiasz Adamczewski, Dyrektor Działu Ochrony Przyrody w WWF Polska. „Pełniąc funkcję Prezydencji Konwencji Klimatycznej, popełniamy sabotaż dyplomatyczny na skalę globalną. Mówimy światu, że Polski nie stać na działania chroniące przyszłe pokolenia. Skoro Polska, będąca w UE, aspirująca do G20 i będąca członkiem OECD, mówi światu, że się nie da, to co dopiero powiedzą przedstawiciele państw Globalnego Południa, które najboleśniej odczują skutki zmiany klimatu?” – dodał Adamczewski.

Polityka klimatyczna i energetyczna jest integralną (i jedną z kluczowych) polityk Unii Europejskiej. Nie jest to pierwszy raz, kiedy Polska zawetowała działania na rzecz ochrony klimatu.

„Ciężko w tej decyzji doszukiwać się obrony polskiego interesu – 15 lat obecności Polski w UE jasno pokazuje, że polityka klimatyczna jest integralną częścią Unii Europejskiej. Pomimo wielokrotnego sprzeciwu Polski w imię utrzymania status quo, polityka klimatyczna jest wdrażana, już bez możliwości weta. Polska powinna wspierać pozytywną zmianę dla dobra klimatu i naszego własnego interesu, zamiast być jej hamulcowym.” – skomentował Oskar Kulik, Specjalista ds. Polityki Klimatyczno-energetycznej w WWF Polska.

Wbrew przedstawianemu stanowisku rządu polskiego, wdrożenie Porozumienia Paryskiego nie będzie możliwe bez globalnej neutralności klimatycznej najpóźniej w 2050 roku. Co więcej, Unia Europejska nie będzie miała mandatu silnego do promowania neutralności klimatycznej do 2050 roku i jej siła negocjacyjna na forum ONZ wobec mniej postępowych krajów jak np. USA będzie ograniczona.

Rząd argumentuje, że zwiększenie ambicji klimatycznych nie będzie możliwe bez dokładnego wyliczenia kosztów i bez strumienia środków na rzecz transformacji gospodarczej.

”Niestety w Polsce dyskusja nad zeroemisyjnością gospodarki jest nieobecna. Polski rząd nie wie, ile taka transformacja może kosztować oraz ile może przynieść korzyści. Kolejny raz będziemy postawieni przed faktami dokonanymi. Ostatnie zamieszanie ws. podwyżek cen energii elektrycznej oraz niedostosowanie energetyki do aktualnych potrzeb gospodarczych i legislacyjnych jasno pokazuje, czym skutkuje tak krótkowzroczna polityka. Szkoda, że Rząd, któremu bliskie są przecież polityki rozwojowe Państwa, nie wykorzystał szansy na zaproponowanie społeczeństwu ambitnej i zeroemisyjnej polityki rozwojowej, walcząc jednocześnie w Brukseli o środki w tej sprawie. Chodzi tu nie tylko o przyszłość świata, ale też stworzenie odpowiednich nisz i przewag dla polskiej gospodarki.” – dodał Kulik.

Według badań opinii publicznej[1] przeprowadzonej w ramach projektu Energia odNowa, między rokiem 2016 a 2018, poparcie Polaków wobec polityki klimatycznej wrosło z 78 do 85 procent.

Zgodnie z najnowszym raportem IPCC[2], konieczne jest osiągniecie neutralności klimatycznej do ok 2050 roku, żeby powstrzymać ocieplenie do 1,5℃, czyli osiągnięcie celu z Porozumienia paryskiego.

[1] https://energiaodnowa.wwf.pl/wp-content/uploads/2019/04/RAPORT-Z-BADAN-SONDAZOWYCH-OPINII-SPOLECZNEJ-DOTYCZACEJ-ENERGETYKI-W-POLSCE-luty-2018.pdf

[2] https://www.ipcc.ch/sr15/chapter/summary-for-policy-makers/