Organizacje pozarządowe biją na alarm: działania planowane przez Lasy Państwowe zaszkodzą Puszczy Białowieskiej

Komentarz koalicji Kocham Puszczę (Fundacja Dzika Polska, Greenmind, Greenpeace, Pracownia na rzecz Wszystkich Istot, WWF Polska)

Do wtorku trwały konsultacje publiczne aneksów do planów urządzenia lasu dla trzech nadleśnictw w Puszczy Białowieskiej: Białowieży, Browska i Hajnówki. Organizacje pozarządowe zrzeszone w Koalicji Kocham Puszczę złożyły do Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Białymstoku prawie 40 stron krytycznych uwag.

Konsultowane dokumenty, przygotowane przez Lasy Państwowe, mają umożliwić wycięcie kolejnych kilkudziesięciu tysięcy drzew w Puszczy w ciągu kilkunastu miesięcy. Leśnicy opracowują aneksy wbrew rekomendacjom UNESCO i Planowi Zadań Ochronnych dla obszaru Natura 2000, a same dokumenty są źle przygotowane i wprowadzają nowe zagrożenia dla ostatniego naturalnego lasu Europy i zamieszkujących go chronionych gatunków.

Projekty aneksów do planów urządzenia lasu dla trzech puszczańskich nadleśnictw na lata 2012–2021 opracowane zostały bez poszanowania statusu Puszczy Białowieskiej i jej przyrodniczego bogactwa. Przez sam fakt rozpoczęcia prac nad aneksami leśnicy postąpili wbrew rekomendacjom UNESCO i IUCN dotyczącym Puszczy Białowieskiej jako Obiektu Światowego Dziedzictwa Ludzkości. Wskazują one, że aneksy lub nowe plany urządzenia lasu powinny zostać opracowane dopiero na podstawie Zintegrowanego Planu Zarządzania Obiektem Światowego Dziedzictwa, dokumentu, nad którym prace nawet się nie rozpoczęły. Zgodnie ze zobowiązaniami polskiego rządu wobec UNESCO, komercyjna  eksploatacja Puszczy jest zabroniona, a priorytetem powinna być ochrona dzikiej przyrody.

Organizacje pozarządowe z Koalicji Kocham Puszczę zawnioskowały do RDLP Białystok o natychmiastowe zaprzestanie prac nad aneksami oraz o postępowanie zgodnie z Planem Zadań Ochronnych Natura 2000, rekomendacjami UNESCO i pilne rozpoczęcie prac nad Zintegrowanym Planem Zarządzania dla Puszczy. Jednocześnie przekazały RDLP obszerną listę uwag dotyczących treści dokumentów. Najpoważniejsze zastrzeżenia dotyczą zagrożeń wprowadzanych przez aneksy dla gatunków i siedlisk chronionych w ramach sieci Natura 2000:

1. Nadleśnictwa planują wyręby na obszarze 1 353,05 ha chronionego siedliska – grądu. Łącznie z wcześniejszymi wyrębami wycinka obejmie ponad 40% siedlisk grądowych w Puszczy. Autorzy aneksów nie przeanalizowali, jakie będzie skumulowane oddziaływanie wycinki na tak dużej powierzchni na chronione siedlisko.
2. Wycinka ma objąć 328,75 ha drzewostanów stuletnich, wyjątkowo ważnych dla wielu gatunków zwierząt. Jest to niezgodne z Planem Zadań Ochronnych dla obszaru Natura 2000.
3. Na fragmencie obszaru Natura 2000 o powierzchni nieco przekraczającej 2 tys ha ma zostać wycięte aż 98 787 m3 drewna, czyli około 100 000 drzew. Nie ma wątpliwości, że tak intensywne działania mogą negatywnie wpłynąć na stan zachowania siedlisk na tym obszarze, co autorzy aneksów całkowicie pomijają.
4. Autorzy prognoz oddziaływania aneksów na obszar Natura 2000 opierali się na dalece niepełnych danych o miejscach występowania chronionych puszczańskich gatunków. Uniemożliwia to dokonanie rzetelnej oceny planowanych prac na przyrodę. Ocena oddziaływania aneksów na wiele gatunków jest zatem zupełnie niewiarygodna.
5. W prognozach oddziaływania aneksów obszar występowania kluczowych gatunków został zaniżony od 17 do ponad 1000 razy. Dzięki takiemu zabiegowi prognozy nie wykazały negatywnego wpływu na chronione gatunki zwierząt, co jest całkowicie niezgodne z rzeczywistością.
6. Leśnicy planują sztuczne nasadzenia drzew na powierzchni 180 ha. Żeby to zrobić, wcześniej zamierzają usunąć z tych terenów naturalnie odnawiający się las.
7. Planowane usuwanie leżących drzew, między innymi z terenu wiatrołomów, zniszczy młode drzewa, które naturalnie pojawiły się w ich sąsiedztwie. Wiele ważnych gatunków zwierząt pozbawi to miejsca do życia.

Aneksy do PUL pokazują czarno na białym, że nie jest możliwe pogodzenie gospodarczej eksploatacji Puszczy Białowieskiej z jej skuteczną ochroną. Polki i Polacy już wybrali – 84% z nas uważa, że cała Puszcza powinna zostać parkiem narodowym. Zamiast przygotowywać nowe plany wycinki, Lasy Państwowe i Ministerstwo Środowiska powinny wsłuchać się wolę społeczeństwa i podjąć realne działania na rzecz jej realizacji.    

foto: Adam Ławnik