Naukowcy z PG w międzynarodowym projekcie na rzecz czystszego Bałtyku

Politechnika Gdańska znalazła się wśród siedmiu instytucji akademickich i badawczych z sześciu krajów zlokalizowanych wokół Morza Bałtyckiego, które zajmują się wypracowaniem narzędzi przeznaczonych dla planistów miejskich w zakresie planowania przeciwpowodziowego. Projekt „NOAH”, w którym uczestniczy także dziewięć miast i przedsiębiorstw wodociągowo-kanalizacyjnych oraz dwie organizacje patronackie, ma pomóc miastom lepiej zapobiegać zagrożeniom powodziowym, a w efekcie zmniejszyć ryzyko zanieczyszczenia Morza Bałtyckiego. 

Celem projektu NOAH, w który zaangażowanych jest w sumie 18 partnerów, kierowanych przez Uniwersytet Techniczny w Tallinie, jest stworzenie koncepcji kompleksowego planowania i wdrożenia inteligentnych systemów odwodnieniowych (opartych na planowaniu zlewniowym) do codziennych praktyk miast i służb wodociągowo-kanalizacyjnych. Ma się to przyczynić do zmniejszenia nawet o połowę napływu zanieczyszczeń z obszarów miejskich do Morza Bałtyckiego wskutek powodzi.

Na Politechnice Gdańskiej projekt realizowany jest przez dwie katedry z Wydziału Inżynierii Lądowej i Środowiska: Katedrę Hydrotechniki oraz Katedrę Technologii Wody i Ścieków, we współpracy z przedsiębiorstwem „Wodociągi Słupsk”. Naukowcy badają wpływ opadów atmosferycznych o różnej intensywności, zasięgu i czasie trwania na istniejący system kanalizacyjny funkcjonujący na terenie Słupska.

– Planowany system monitoringu obejmujący pomiar poziomu wypełnienia kanałów zintegrowany z siecią deszczomierzy zlokalizowanych na terenie miasta umożliwi zbadanie zależności pomiędzy intensywnością i zasięgiem opadów atmosferycznych w odniesieniu do ryzyka wystąpienia zjawisk powodziowych wraz z oceną ich potencjalnych skutków dla środowiska. Dane meteorologiczne z deszczomierzy i techniczne z punktów pomiarowych na istniejących kolektorach ściekowych będą wykorzystane m.in. do opracowania modelu hydraulicznego systemu kanalizacyjnego miasta przy uwzględnieniu różnych scenariuszy opadowych – mówi dr hab. inż. Magdalena Gajewska, prof. nadzw. PG, prodziekan ds. nauki na Wydziale Inżynierii Lądowej i Środowiska, kierownik projektu na Politechnice Gdańskiej. – Analiza danych i uzyskanych wyników umożliwi wypracowanie optymalnych metod i rozwiązań technicznych, które będą miały wpływ na ograniczenie ilości zanieczyszczeń w ściekach i wodach opadowych zrzucanych do rzeki Słupi i w konsekwencji do Morza Bałtyckiego.

Projekt NOAH „Ochrona Morza Bałtyckiego przed zanieczyszczeniami wskutek powodzi, wywołanymi intensywnymi opadami na obszarach miejskich” jest finansowany przez Europejską Wspólnotę Terytorialną w programie Interreg Region Morza Bałtyckiego (Priorytet 2: Zasoby naturalne, Cel 2.1: Czyste wody). Łączny budżet projektu to 2 998 360,25 euro, z czego dofinansowanie wynosi 2 432 732,45 euro. Udział Politechniki Gdańskiej w całkowitym budżecie to 161 625 euro. Realizacja projektu potrwa do 30 czerwca 2021 r.

Dodajmy, że skuteczne zarządzanie wodami opadowymi na terenach zurbanizowanych jest obecnie jednym z największych problemów środowiskowych, z którymi borykają się miasta usytuowane nad Morzem Bałtyckim.

– Zmiany klimatu wiążą się ze wzrostem intensywności opadów i burz w tym regionie, z którymi nie są w stanie poradzić sobie obecne miejskie systemy odwadniające, czego skutkiem są coraz częstsze wylania i powodzie. Te z kolei zwiększają ryzyko odprowadzenia nieoczyszczonych ścieków spłukiwanych z zanieczyszczonych powierzchni miast, co jest szkodliwe dla ludzi i środowiska ze względu na nadmierny ładunek substancji biogennych i niebezpiecznych oraz mikroorganizmów  patogennych – podkreśla prof. Magdalena Gajewska.

Dodajmy, że Politechnika Gdańska jest liderem także innego projektu związanego z ochroną środowiska Bałtyku – „RBR – Reviving Baltic Resilience” w ramach programu Interreg South Baltic. Zespół pod kierownictwem prof. dr. hab. inż. Jana Hupki z Katedry Technologii Chemicznej na Wydziale Chemicznym rozwija technologie umożliwiające poprawę stanu środowiskowego regionu bałtyckiego, a przede wszystkim wód Bałtyku. Więcej na ten temat można przeczytać [tutaj]