Wiele chorób ma swój początek w jamie ustnej

Z wizytą u stomatologa powinniśmy pojawiać się przynajmniej raz na 6 miesięcy. Nawet jeśli wydaje się, że wszystko jest w porządku regularne kontrole w gabinecie są konieczne. Brak profilaktyki może prowadzić nie tylko do ubytków i stanów zapalnych, które będą miały wpływ na zdrowie całego organizmu. Unikanie wizyt u dentysty może również utrudnić wykrycie dolegliwości ogólnoustrojowych. Jak się okazuje wiele chorób ogólnych objawia się właśnie w jamie ustnej.  

Regularne wizyty kontrolne pozwalają wykryć początkowe zmiany stomatologiczne, które prowadzą z czasem do rozwoju rozległych stanów zapalnych zwiększających ryzyko przeniesienia infekcji na cały organizm i rozwoju tzw. chorób odogniskowych. Kiedy pojawiamy się u dentysty za późno, dopiero gdy odczuwamy ból, zmiany zapalne w jamie ustnej mają już zazwyczaj poważną postać.

Z drugiej strony stomatolog to ten specjalistka, który nie tylko zadba o nasze zęby, ale też może pomóc postawić diagnozę w przypadku wielu chorób ogólnoustrojowych, których objawy można znaleźć m.in. w jamie ustnej.

Z badania przeprowadzonego przez Klinikę Implantologii i Stomatologii Estetycznej borczyk.pl wynika, że aż 90% ankietowanych Polaków boi się dentysty. Strach powoduje, że przeciętnie odwiedzamy stomatologa raz na rok (32%) lub raz na dwa lata (17%). Duży odsetek Polaków zdecydowanie unika dentysty – ostatni raz wizytę w gabinecie stomatologicznym odbył ponad 3 lata temu (27%). Jedynie 24% ankietowanych stosuje się do zaleceń i odwiedza gabinet co 6 miesięcy. Nie zdajemy sobie więc sprawy jak istotne jest wykrycie zmian we wstępnym stadium, które pozwoli na szybką interwencję również innych specjalistów.

Istnieje wiele chorób, które dają objawy w jamie ustnej. Niebezpieczna dla życia choroba jelit Leśniowskiego-Crohna objawia się występowaniem aft w jamie ustnej. Wiele zespołów chorobowych, m.in. zespół Downa, dysplazja ektodermalna, oprócz różnego rodzaju objawów może dawać również objawy w obrębie jamy ustnej na przykład poprzez brak zawiązków zębów. Popularna choroba wieku dziecięcego szkarlatyna objawia się występowaniem malinowego języka z białym nalotem. Różne choroby nowotworowe również mogą dawać objawy w jamie ustnej na przykład białaczka objawia się przerostem dziąseł. Objawy stomatologiczne towarzyszą różnorodnym infekcjom wirusowym czy procesom autoimmunologicznym, a także zaburzeniom hormonalnym i metabolicznym - wyjaśnia lek. Roman Borczyk, dyrektor zespołu specjalistów Kliniki Implantologii i Stomatologii Estetycznej Borczyk.

Podczas wizyt kontrolnych u stomatologa warto również na bieżąco usuwać kamień i osad, który jest siedliskiem i przyczyną rozwoju bakterii. Nie jest on możliwy do usunięcia w warunkach domowych, zaś higienistka stomatologiczna dysponując specjalistycznym sprzętem np. ultradźwiękami może precyzyjnie zlikwidować potencjalne ognisko zakażenia. Zmiany skórne, problemy z oczami, choroby serca, nerek czy stawów, a nawet alergie mogą być spowodowane ogniskami zapalnymi zlokalizowanymi właśnie w jamie ustnej.

Zaniedbane zęby mogą prowadzić do rozwoju wielu groźnych schorzeń. Są to m.in. kłębuszkowe zapalenie nerek, mięśnia sercowego, zapalenie nerwu wzrokowego, rogówki, schorzenia stawów, alergie, choroby skórne, nadciśnienie, cukrzyca, schorzenia kręgosłupa itd. Niektóre z tych chorób mogą stanowić zagrożenie dla życia pacjenta. Stany zapalne w jamie ustnej mogą powodować powikłania podczas zabiegów chirurgicznych przeprowadzanych poza jamą ustną. Dlatego często przed planowaną operacją pacjenci są kierowani na kontrolę do dentysty. – tłumaczy lek. Roman Borczyk, dyrektor zespołu specjalistów Kliniki Implantologii i Stomatologii Estetycznej Borczyk.

Bakterie występujące w jamie ustnej mogą również wraz z krwiobiegiem docierać do odległych narządów powodując rozwój tzw. chorób odogniskowych. Dodatkowo system odpornościowy, przy okazji zwalczania bakterii w jamie ustnej, niszczy zdrowe tkanki i narządy. W ten sposób często dochodzi do zakażeń w obrębie stawów, nerek czy serca. Zewnętrzna powłoka bakterii posiada obcą dla organizmu strukturę białkową, która stymuluje reakcje obronne. Ciągła mobilizacja systemów obronnych organizmu i skupienie się na walce z patogenami jamy ustnej, powoduje również uśpienie reakcji na groźne patogeny zewnętrzne atakujące organizm. Drobnoustroje jamy ustnej mogą skutkować nawracającym przeziębieniami i zapaleniami gardła, a także spowalniają proces leczenia. Dodatkowo system odpornościowy nadmiernie reaguje na substancje, które nie są dla organizmu zagrożeniem, np. na pyłki – stąd często dochodzi do rozwoju alergii. W związku z nadmierną odpowiedzią organizmu może również pojawić się zapalenie rogówki czy zatok.

Aby zapobiec chorobom odogniskowym, mającym początek w jamie ustnej, należy regularnie zgłaszać się na wizyty kontrolne u dentysty, najlepiej co 6 miesięcy. Wykrycie zmian już na wczesnym etapie jest istotne dla zachowania zdrowia całego organizmu. Lekarz stomatolog dysponując nowoczesnym sprzętem, takim jak mikroskop czy laser diagnostyczny, jest w stanie dostrzec problemy niewidoczne „gołym okiem”. Wówczas można wdrożyć szereg zabiegów profilaktycznych i małoinwazyjne leczenie, dzięki czemu można zachować swoje własne zęby przez długie lata. Brak profilaktyki i unikanie wizyt kontrolnych często prowadzi do rozwoju chorób zębów i dziąseł, co w efekcie powoduje utratę zębów i odbija się na zdrowiu.