Zwiększenie przepływu wody przez Stopień Wodny we Włocławku w dniu 26.05.2018.

Szanowni Państwo

Zgodnie z informacjami Wydziału Zarządzania Kryzysowego Urzędu Miasta Włocławek, opublikowanymi na stronie internetowej Urzędu Miasta Włocławek www.wloclawek.pl, 26 maja bieżącego roku planowane jest zwiększenie przepływu wody przez Stopień Wodny we Włocławku do poziomu 1000m³/s, ze względu na spław barki. Z udostępnionych danych wynika, że poziom wody na wodowskazie Włocławek będzie wynosił nawet 270 cm. Przy obecnym stanie Wisły wynoszącym na wodowskazie Włocławek 182 cm (stan na 24.05.2018 r., według dany Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej, www.pogodynka.pl/hydro/wisla/), nastąpi wzrost poziomu wody o ok. 90 cm.

Zgodnie z posiadaną wiedzą, powołując się na dane z 2018 r. będące w posiadaniu Towarzystwa Przyrodniczego Alauda z siedzibą w Toruniu oraz danymi zamieszczonymi w Planie Zadań Ochronnych http://pzo.gdos.gov.pl/, wiślane wyspy poniżej zapory we Włocławku są miejscem odbywania lęgów przez gatunki ptaków objęte ochroną ścisłą zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 16 grudnia 2016 r. w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt, takie jak: rybitwa rzeczna (Sterna hirundo), rybitwa białoczelna (Sternula albifrons), sieweczka rzeczna (Charadrius dubius), czy brodziec piskliwy (Actitis hypoleucos). Wymienione gatunki są także przedmiotami ochrony Obszary Natura 2000 Dolina  Dolnej Wisły PLB040003.

Wszelkie czynności oddziaływujące negatywnie na gatunki chronione powinny uzyskać zezwolenia na odstępstwa od zakazów wymienionych w art. 52 ustawy o ochronie przyrody z dnia 16 kwietnia 2004 (Dz.U. 2018 poz. 142).

Z kolei zgodnie z art. 33 ust. 1 ustawy o ochronie przyrody zabrania się prowadzenia działań mogących znacząco negatywnie oddziaływać na cele ochrony obszaru Natura 2000, w tym w szczególności:

1) pogorszyć stan siedlisk przyrodniczych lub siedlisk gatunków roślin i zwierząt, dla których ochrony wyznaczono obszar Natura 2000 lub

2) wpłynąć negatywnie na gatunki, dla których ochrony został wyznaczony obszar Natura 2000.

Według opinii Fundacji WWF Polska, planowane zwiększenie przepływu negatywnie wpłynie na przedmioty ochrony obszaru Natura 2000 oraz gatunki ptaków objęte ochroną ścisłą zgodnie z krajowym prawodawstwem. Podniesienie poziomu wody o 90 cm może spowodować zalanie piaszczystych wysp w nurcie rzeki, a tym samym może doprowadzić do zniszczenia lęgów ww. gatunków ptaków. Zgodnie z fenologią lęgów, pod koniec maja ptaki te są etapie składania jaj lub na początku inkubacji (wysiadywania).

W związku potencjalnie istotnym wpływem na przedmioty ochrony obszaru Natura 2000, prosimy o udzielenie informacji, czy planowane zwiększenie przepływu wody przez Stopień Wodny we Włocławku do poziomu 1000m³/s zostało objęte oceną oddziaływania na środowisko oraz czy zostały oszacowanie szkody przyrodnicze jakie zostaną poniesione w wyniku podwyższenia poziomu wody o ok 90 cm.

Co więcej, w związku z faktem, że wskazane gatunki ptaków oraz ich siedliska są objęte ochroną ścisłą, prosimy o udzielenie informacji czy zostało wydane przez Regionalną Dyrekcję Ochrony Środowiska w Bydgoszczy zezwolenie na odstępstwa od zakazów wymienionych w art. 52 ustawy o ochronie przyrody w stosunku do gatunków dziko występujących zwierząt, roślin lub grzybów objętych ochroną, w zakresie m.in. umyślnego zabijania,  umyślnego niszczenia jaj lub form rozwojowych, niszczenia siedlisk lub ostoi będących obszarem rozrodu, wychowu młodych, odpoczynku, migracji lub żerowania, niszczenia, usuwania lub uszkadzania gniazd, niszczenia, usuwania lub uszkadzania zimowisk lub innych schronień i innych.

Co więcej, zgodnie z prognozami Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej w najbliższych dniach nie przewiduje się podniesienia poziomu w wody w dorzeczu Wisły. Co za tym idzie, nie wystąpią naturalne zjawiska hydrologiczne zagrażające lęgom ptaków, a planowany zrzut wody jest jedynym czynnikiem hydrologicznym mogącym zniszczyć kolonie rozrodcze gatunków chronionych.

Należy podkreślić, że planowany termin zwiększenia przepływu przez Stopień Wodny we Włocławku jest jednym z najgorszych z możliwych ze względu na wymogi ochrony przyrody. Przeprowadzenie ww. działania po zakończeniu sezonu lęgowego, gdy ptaki zakończą inkubację, a wszystkie pisklęta osiągną lotność, mogłoby zminimalizować potencjalne straty przyrodnicze.

W związku z powyższym, wnosimy o powstrzymanie planowanego 26 maja br. zwiększenia przepływu wody przez Stopień Wodny we Włocławku oraz o zaplanowanie spławu barki w okresie naturalnego wezbrania występującego zwykle  w drugiej połowie czerwca lub zwiększenia przepływu wody  po zakończeniu lęgów ptaków, tj. w drugiej połowie sierpnia.  

Z wyrazami szacunku,

dr Przemysław Nawrocki

Specjalista ds. ochrony wód i gatunków