Transport leków - jak odpowiednio go przygotować?

Odpowiednie zabezpieczenie, utrzymywanie określonej temperatury oraz bezpośredni transport do punktu odbioru to główne obostrzenia, które musi spełnić przewoźnik, by zgodnie z przepisami transportować produkty lecznicze. Z jakimi wyzwaniami musi się jeszcze zmierzyć?

Transport farmaceutyków powinien odbywać się w taki sposób, by umożliwić prostą identyfikację leków, odpowiednio zabezpieczać je przed ryzykiem skażenia, uszkodzeniem mechanicznym czy narażeniem na szkodliwe warunki atmosferyczne, tj. wilgoć czy nieodpowiednia temperatura. Od tego roku na wytwórców i importerów produktów leczniczych zostały nałożone dodatkowe obostrzenia, wynikające ze zmian ustawy o systemie monitorowania drogowego przewozu towarów.

Kontrolowanie warunków transportu

W transporcie produktów farmaceutycznych bardzo istotne jest utrzymanie odpowiedniego łańcucha chłodniczego, czyli właściwej temperatury, kontrolowanej od chwili wyprodukowania lub schłodzenia produktu, aż do momentu jego zużycia. Dotyczy to w szczególności transportu i dystrybucji wrażliwych na zmiany temperatur leków, które transportowane są zazwyczaj w trzech przedziałach temperatur: 2-8°C, 8-15°C oraz 15-25°C. Zgodnie z przepisami zawartymi w Dobrej Praktyce Dystrybucyjnej transport wyrobów farmaceutycznych musi odbywać się również specjalnymi, certyfikowanymi pojazdami chłodniczymi.

Każdy produkt leczniczy ma określone obostrzenia, dotyczące temperatury, w której dystrybuowane i przechowywane są leki. W stałym monitoringu transportu leków pomagają rozwiązania telematyczne, które pozwalają kontrolować temperaturę transportu w czasie rzeczywistym. Pomiar temperatury ładowni, w której transportowane są leki, umożliwia kontrolowanie temperatury i aktualizowanie informacji na temat zachodzących zmian co 15 sekund. Dzięki temu w przypadku wzrostu lub spadku temperatury czy nagłego otwarcia się przestrzeni ładunkowej kierowca zostanie o tym natychmiast poinformowany. W ten sposób możliwe jest zminimalizowanie ryzyka uszkodzenia przewożonych towarów leczniczych - tłumaczy Paweł Wloczek, dyrektor generalny WebEye Polska.

W utrzymaniu bezpieczeństwa pomaga również dokładne planowanie trasy. Ma to szczególne znaczenie w przypadku transportu leków, które muszą być przewożone bezpośrednio, z punktu nadania do odbioru.

Transport leków, a zmiany w ustawie SENT

Monitorowanie towarów tzw. wrażliwych dotyczy również transportu wyrobów farmaceutycznych. Zgodnie z przepisami na przewoźniku ciąży obowiązek stałego monitorowania przewozu produktów leczniczych. Musi on również zgłaszać Głównemu Inspektorowi Farmaceutycznemu (GIF) zamiar wywozu leków z Polski lub zbyciu ich podmiotowi działającemu poza granicami naszego kraju. Dotyczy to każdego przedsiębiorcy, a nie jak do tej pory jedynie właścicieli hurtowni farmaceutycznych. Dzięki tym przepisom ma zostać ograniczony nielegalny wywóz specjalistycznych i nowoczesnych leków, zwłaszcza tych ratujących życie, które są zagrożone brakiem dostępności na terytorium RP.

Jeżeli w trakcie kontroli przewozu leków, objętego systemem monitorowania, zostanie ujawnione, że transport odbywa się bez zgłoszenia go Głównemu Inspektorowi Farmaceutycznemu, przewóz odbywa się przed upływem terminu, przeznaczonego na zgłoszenie sprzeciwu wobec zamiaru wywozu lub zbycia tych leków lub dokonywany jest wbrew zakazowi, transportowany towar zostaje zatrzymany i jest przechowywany w hurtowni farmaceutycznej, z którą GIS zawarł umowę. Dodatkowo za niedopełnienie obowiązku zgłaszania takich przejazdów grozić będą kary nawet do 100 000 zł (w sytuacji, gdy zarejestrowany pojazd zniknie z ładunkiem w trakcie transportu).

Nowelizacja wprowadza też obowiązek przekazywania do GIF pełnej, aktualnej listy środków transportu, wykorzystywanych do przewożenia produktów farmaceutycznych wraz z ich numerami rejestracyjnymi oraz numerem zezwolenia uprawniającego do prowadzenia działalności.